Người đại diện theo pháp luật của một doanh nghiệp là gì? Trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền hạn của người đại diện như thế nào. Hãy cùng An Đức tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Người đại diện theo pháp luật là gì?
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân được ủy quyền thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp. Họ đại diện cho doanh nghiệp trong các tình huống như là người yêu cầu giải quyết các vấn đề dân sự, là nguyên đơn hoặc bị đơn, và đại diện cho doanh nghiệp trước Trọng tài, Tòa án, cũng như các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Trong từng loại hình doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật có thể đảm nhận các chức danh khác nhau. Số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được quy định cụ thể trong điều lệ của công ty.
Quy định về người đại diện theo pháp luật
Để trở thành người đại diện theo pháp luật của một doanh nghiệp, cá nhân cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
- Không nằm trong nhóm đối tượng bị cấm quản lý và thành lập doanh nghiệp.
- Không bắt buộc phải là người góp vốn trong công ty.
Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Theo Điều 13, Khoản 1 của Luật Doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp phải thực hiện các trách nhiệm sau đây:
- Thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, và tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
- Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp, không lạm dụng địa vị và chức vụ, cũng như không sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức hoặc cá nhân khác.
- Thông báo kịp thời, đầy đủ, và chính xác cho doanh nghiệp về các doanh nghiệp mà bản thân hoặc người có liên quan của bản thân làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp.
- Chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại gây ra cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại Khoản 1 của Điều này.
Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, giữ chức danh Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, có các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau đây:
- Quyết định các vấn đề liên quan đến công việc kinh doanh hàng ngày của công ty mà không thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị.
- Tổ chức thực hiện các nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị.
- Tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh và phương án đầu tư của công ty.
- Kiến nghị phương án cơ cấu tổ chức và quy chế quản lý nội bộ của công ty.
- Bổ nhiệm, miễn nhiệm, và bãi nhiệm các chức danh quản lý trong công ty, trừ các chức danh thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị.
- Quyết định về tiền lương và các phúc lợi khác đối với người lao động trong công ty, bao gồm cả người quản lý thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
- Tuyển dụng lao động.
- Kiến nghị về phương án trả cổ tức hoặc xử lý lỗ trong kinh doanh.
- Các quyền và nghĩa vụ khác được quy định trong pháp luật, Điều lệ công ty, và các nghị quyết, quyết định của Chủ tịch công ty, Hội đồng thành viên, hoặc Hội đồng quản trị.
Tùy thuộc vào cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật có thể đảm nhiệm đồng thời chức vụ Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, hoặc Chủ tịch Hội đồng thành viên, cũng như chức vụ Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trong trường hợp này, ngoài quyền và nghĩa vụ theo chức vụ Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật còn phải thực hiện quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, hoặc Chủ tịch Hội đồng thành viên.
Các nhiệm vụ và quyền hạn của người đại diện theo pháp luật bao gồm:
- Lập kế hoạch hoạt động và chương trình cho Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
- Chuẩn bị các tài liệu, nội dung và chương trình cho các cuộc họp của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
- Triệu tập, chủ trì và làm chủ tọa các cuộc họp của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
- Giám sát hoặc tổ chức giám sát việc thực hiện các quyết định và nghị quyết của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị.
- Đại diện cho Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên để ký các nghị quyết, quyết định của họ.
- Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác được quy định trong Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty.
Mốt số lưu ý về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài, theo quy định cụ thể trong Điều lệ công ty. Số lượng, chức danh quản lý, quyền hạn và nghĩa vụ của người đại diện pháp luật được quy định rõ trong Điều lệ công ty.
- Công ty TNHH và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật.
- Doanh nghiệp phải đảm bảo luôn có ít nhất một người đại diện pháp luật cư trú tại Việt Nam. Trong trường hợp chỉ còn một người đại diện theo pháp luật và người này vắng mặt tại Việt Nam quá 30 ngày mà không có ủy quyền cho người khác, hoặc đang mắc phải một số trường hợp nghiêm trọng như bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tạm giam, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, thì chủ sở hữu công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị phải bổ nhiệm người khác để làm người đại diện pháp luật của công ty.